پنجرهها مهمترین عناصر نورگیری و تهویه برای فضاهای داخلی ساختمان هستند و در کنار آن نباید فراموش کنیم که تاثیر بسیار زیادی در آرامش روحی ساکنان نیز دارند. توجه به ویژگیها، انواع فرمها و مصالح ساخت و ساز پنجرهها میتواند در شیوه کاربرد آن بسیار موثر باشد. در این بخش انواع پنجرهها از نظر جنس مصالح قاب مورد بررسی قرار خواهند گرفت. قبل از هر چیزی یادآوری میشود که همه مصالحی که معرفی خواهند شدن قابلیت ساخت پنجره به صورت دو جداره و یا چند جداره را دارند.
چوب به عنوان نخستین ماده اولیهای که بشر برای ساخت درب و پنجره مورد استفاده قرار داده است به سبب زیبایی و اصالت منحصر به فرد خود، همواره جایگاه خود را در این صنعت حفظ کرده است. از زمان تولید پنجرههای اولیه تا کنون تکنولوژی فرآوری و کاربرد چوب همیشه در حال رشد بوده است. ویژگیهای پنجرههای تمام چوب فرآوری شده، تا به حدی پیشرفت داشته که میتوان موارد زیر را در این باره نام برد:
قابلیت ساخت به صورت دو جداره، زیبایی، طول عمر بالا، عایق حرارت – جلوگیری از اتلاف انرژی، عایق صوت، عایق در برابر عبور ذرات گرد و غبار و آلودگی هوا، عایق در برابر نفوذ آب، بی نیاز از رنگ، قابل شستشو، مقاوم در برابر نور آفتاب و حرارت، نصب و تعویض آسان، قابل استفاده در انواع شرایط آب و هوایی.
در میان انواع فلزهای موجود عناصر آلومینیوم و آهن برای ساخت و ساز پنجرهها در صنعت ساختمان مورد استفاده قرار میگیرند.
پنجرهی آلومینیمی دارای عمر بیشتری نسبت به سایر پنجره ها بوده و همچنین سبکتر و نازکتر است. حمل و نصب سادهتری نیز دارد. هرچند میتوان شیشه این پنجرهها را دوجداره ساخت، اما بدنه قاب این نوع پنجرهها کاملاً عایق نبوده و در نتیجه گرما را هدر میدهد و سرما را به فضای داخلی راه داده و عرق میکند. امروزه فناوری جدیدی در ساخت پنجره های آلومینیوم به کار گرفته می شود که سبب عایق شدن این نوع پنجره گردیده است. این نوع پنجره جدید را به عنوان آلومینیوم ترمال بریک می شناسند.
پنجرههای آهنی نیز به صورت دوجداره قابل ساخت میباشند. حسن آنها قیمت مناسبتر، قابل ترمیم بودن (مثلا در صورت شکستگی لولاها) و رنگپذیری مناسب میباشد. اما همان مشکلات عایقی پنجرههای آلومینیومی را داراست. به علاوه درزگیری آن نیز معمولا به درستی قابل انجام نبوده و در هنگام بارندگی باعث نفوذ آب از اطراف به داخل پنجره میشود. زنگ زدگی به مرور زمان از دیگر مشکلات این نوع پنجرهها میباشد.
در مقایسه با دیگر مصالح ساختمانی، کامپوزیتها که محصول فرآیندهای شیمیایی هستند، انتخابهای نو و تازهای خواهند بود. ساخت قابهای پنجرهها نیز از پیشرفت تکنولوژی در این عرصه بی بهره نمانده است. در اینجا به نمونهای از این مصالح ترکیبی شیمیایی اشاره خواهیم کرد. امروزه این کامپوزیتها با روکش چوب نیز در بازار ارائه میشوند.
کامپوزیتهای پلیمری یا فایبرگلاس یکی از انواع مصالحی است که برای ساخت پنجرهها نیز از آن استفاده میشود. فایبر گلاس، کامپوزیتی از الیاف شیشه با مواد پلیمری است که از پشم شیشه به عنوان ماده تقویتکننده و از مواد پلیمری به عنوان مواد زمینه استفاده میشود.
در صنعت پنجرهسازی از این پلیمرها برای ساخت قاب پنجرهها استفاده می شود. از جمله ویژگیهای پنجرههای UPVC میتوان موارد زیر را نام برد: